دیسک چرخ یا دیسک ترمز چیست و چگونه کار می‌کند؟
دیسک ترمز یا دیسک چرخ کلیدی‌ترین قطعه‌ی به‌کار رفته در ترمزهای دیسکی است. همه‌ی خودروها، از خودروهای سواری گرفته تا ماشین‌های جنگی، از این سیستم برای متوقف شدن استفاده می‌کنند. در برابر این ترمزها، ترمزهای کاسه‌ای قرار دارند. نکته‌ی مهم این است که نمونه‌های دیسکی به‌شدت عملگراتر از رقبای کاسه‌ای خود هستند. امروزه اکثر ماشین‌ها برای مهار هر دو محور چرخ‌هایشان و یا فقط برای مهار محور جلویی از سیستم دیسکی استفاده می‌کنند. عملکرد سیستم‌های دیسکی به غیر از قطعه‌ی دیسک ترمز، وابسته به هماهنگی ساختارهای مختلف از جمله brake pad، rotor، caliper و پشتیبان caliper است.
دیسک ترمز قطعه‌ای است که با وارد آوردن فشار بر المان‌های حرکتی خودرو، موجبات توقف آن را فراهم می‌کند. با توجه به نقش قطعه‌ی دیسک در متوقف شدن ماشین، می‌توان آن را یکی از مهم‌ترین قطعات ایمنی ماشین دانست. تمام قطعه‌های داخلی و جز‌به‌جزء المان‌های جانبی خودرو همگی روی تجربه‌ی نهایی سواری و البته ایمنی ماشین تاثیر می‌گذارند، با این حال، قطعه‌ی دیسک از آن قطعه‌ها است که آسیب دیدنش شوخی‌بردار نیست. با خراب شدن قطعاتی مانند فیلتر، موتور به‌تدریج دچار فرسایش می‌شود و اگر تعویض المانی مانند فیلتر روغن کمی تاخیر پیدا کند، می‌توانید هرطور که شده ماشین را برای مدتی با احتیاط به حرکت در آورید؛ این در حالی است که اگر قطعه‌ی دیسک دچار مشکل شود، جان خودتان، سایر سرنشینان و حتی رانندگان خودروهای دیگر نیز به خطر می‌افتد. به همین دلیل است که رانندگان باید اطلاعات عمومی خود را درباره‌ی این قطعه افزایش دهند.
به جز قطعه دیسک، قطعه‌ی کالیپر نیز از دیگر اجزای کلیدی به‌کار رفته در ساختار دیسکی است که برخلاف قطعه‌ی دیسک، به قسمت ثابت سیستم حرکت متصل است. این دو قطعه در نهایت با هماهنگی یکدیگر، سرعت ماشین را کاهش داده و در نهایت موجبات توقف کامل آن را فراهم می‌آورند.
دیسک چرخ یا دیسک ترمز چه کاربردی دارد و چگونه کار می‌کند؟
همان طور که گفته شد، اصلی‌ترین وظیفه‌ی قطعه‌ی دیسک متوقف ساختن ماشین با کمک نیروی اصطکاک است. اگرچه جنس چدنی و سرامیکی قطعه‌ی دیسک، از فرسایش آن در کوتاه مدت جلوگیری می‌کند، این قطعه نیز مانند سایر قطعات خودرو به‌تدریج کارایی خود را از دست می‌دهد. توجه کنید که دیسک و لنت نیز با یکدیگر ارتباط مستقیم دارند. این لنت ترمز است که پس از فشرده شدن پدال ترمز، با قطعه‌ی دیسک درگیر شده و با تغییر فشار روغن ترمز آن را وادار به متوقف شدن می‌کند. یکی از شایع‌ترین علامت‌های از کار افتادگی قطعه‌ی دیسک، افزایش مسافت توقف است.
نشانه های خرابی دیسک چرخ
دیسک ترمز از آن دسته قطعاتی است که به مرور زمان ممکن است خراب شود، به همین دلیل بهتر است خرابی آن را تشخیص دهید و قطعه را تعویض کنید.
– در زمان ترمز گرفتن یک صدا یا لرزش غیر متعارف حس می‌شود.
– سطح دیسک ترمز تغییر رنگ داده است.
– زمانی ترمز می‌گیرید اتومبیل مسافت زیادی را طی می‌کند تا متوقف شود و با لرزش هم همراه است.
– بر روی دیسک شیارهای کوچکی ایجاد شده است.
– در هنگام ترمز گرفتن فرمان و پدال می‌لرزد و صدای سوت کشیدن به گوش می‌رسد.
– فرآیند ترمزگیری به طور کامل صورت نمی‌گیرد و لنت ترمزها زود خورده می‌شوند.
– داغ شدن بیش از اندازه دیسک ترمز
– استفاده از لنت‌های ترمز بی‌کیفیت یا تعویض نکردن به موقع لنت ترمز موجب خرابی این قطعه می‌شود.
سخن آخر
دیسک چرخ یکی از قطعاتی است که در کنترل اتومبیل نقش اساسی دارد. به همین دلیل هم استفاده از نوع مرغوب آن می‌تواند در بالا بردن سطح ایمنی خودرو نقش اساسی داشته باشد. به علاوه این، بهتر است که با علائم خرابی دیسک ترمز آشنا شوید تا سطح عملکرد سیستم تعلیق پایین نیاید.